Iedereen met longen kan longkanker krijgen

1 nov. 2025 12:00

In november is het longkankermaand. Het thema van dit jaar vanuit Longkanker Nederland is: ‘Iedereen met longen kan longkanker krijgen’. Longkanker kan ons allemaal treffen, ook als je nooit hebt gerookt. “Ik sluit me hier als longarts bij aan. Niemand kiest ervoor om longkanker te krijgen – roker of niet”, vertelt longarts Frank Borm. 

Borm Frank 20251029 01
“Een veel gestelde vraag die ik krijg van patiënten is: ik heb longkanker, maar nooit gerookt. Hoe kan dit? Dat is logisch, want veel mensen denken dat longkanker alleen door roken komt. Maar dat klopt niet helemaal. Roken blijft de grootste boosdoener: bijna negen op de tien longkankerpatiënten in Nederland hebben (ooit) gerookt. Toch is er ook een kleine groep die nooit een sigaret heeft aangeraakt. Bij hen is de oorzaak vaak lastiger te vinden. Denk aan luchtvervuiling of asbest. Soms is er een erfelijke aanleg. Al speelt die bij longkanker een veel kleinere rol dan bij bijvoorbeeld borst- of darmkanker. Vaak blijft de precieze oorzaak onbekend.

Er hangt een ‘eigen schuld, dikke bult’-stigma rond longkanker vanwege het roken. Maar bedenk je dat veruit de meeste rokers als kind in hun tienertijd verslaafd zijn geraakt. Een jong brein dat met nicotine opgroeit komt daar nauwelijks nog van af. Daarom stoort het mij dat dit vooroordeel nog steeds bestaat. Longkankerpatiënten krijgen vaak als eerste de vraag: ‘Je hebt zeker gerookt?’. En dat terwijl ze juist begrip en steun nodig hebben bij deze (vaak) dodelijke ziekte.

Er is ook goed nieuws: de behandelingen verbeteren razendsnel. We kunnen steeds beter vaststellen welk type longkanker iemand heeft en daar gerichte medicijnen of immuuntherapie voor inzetten. Zo leven patiënten langer én met een betere kwaliteit van leven.

Bij mensen die nooit hebben gerookt, is longkanker vaak biologisch anders opgebouwd – minder gevoelig voor immuuntherapie bijvoorbeeld, maar vaker wél te behandelen met doelgerichte therapie.

Of iemand nu wel of niet heeft gerookt: iedereen met longkanker verdient dezelfde zorg en steun. Vraag dus niet naar de oorzaak, maar toon oprechte betrokkenheid: “Wat heftig, hoe gaat het met je?”. Want longkanker is geen kwestie van schuld of keuze, het kan iedereen overkomen.