Borstkanker beïnvloedt de afweer al in het beenmerg

9 mei 2025 09:00

Wetenschappers van het Nederlands Kanker Instituut, het onderzoeksinstituut van het Antoni van Leeuwenhoek, hebben ontdekt hoe borstkanker het immuunsysteem verstoort en hoe dit proces kan worden omgekeerd om zo de verspreiding van kanker te verminderen. Met een bestaand medicijn lijkt het mogelijk om de kans op uitzaaiingen te verkleinen.

Foto Neutrophils Kdv

Neurofielen

Neutrofielen zijn witte bloedcellen die worden aangemaakt in het beenmerg. Normaal gesprokenhelpen ze het afweersysteem bij het bestrijden van infecties. Bij borstkanker lijkt dit type cel het afweersysteem juist te onderdrukken. Daardoor krijgt de tumor meer kans om zich uit te zaaien naar andere delen van het lichaam. Hoe en wanneer dit gebeurt was tot nu toe onduidelijk.

De onderzoeksgroepen van Karin de Visser en Elzo de Wit ontdekten dat dit proces al heel vroeg begint, namelijk tijdens de ontwikkeling van de witte bloedcellen in het beenmerg. Een belangrijke rol wordt gespeeld door een ontstekingsstof die de tumor produceert: interleukine-1-beta (IL-1β). Deze stof verstoort de balans in het  beenmerg, waardoor te veel afweercellen met een onderdrukkende werking ontstaan. 

Groepsleider en Oncode Institute onderzoeker Karin de Visser: “Om de ontwikkeling van de witte bloedcellen weer normaal te laten verlopen en de balans weer te herstellen onderzochten we hoe we de werking van IL-1β konden beïnvloeden”. Postdoc onderzoeker Hannah Garner en PhD student Moreno Martinovic lieten zien dat behandeling van een muismodel van borstkanker met een medicijn dat IL-1β remt, de balans in het beenmerg en bloed herstelde en de kans op uitzaaiingen verminderde. Het gaat om een middel dat eerder is getest bij mensen met hart- en vaatziekten. In die studies werd toevallig ook gezien dat mensen die dit medicijn kregen, minder vaak kanker ontwikkelden.

“We wisten dat borstkanker het immuunsysteem beïnvloedt, maar dat dit al in het beenmerg begint, was opvallend”, vertelt de Visser. “Het geeft hoop dat we met een bestaand middel dit proces kunnen omkeren.” Deze bevindingen onderstrepen het belang van fundamenteel onderzoek: alleen door tot in detail te begrijpen hoe tumoren het lichaam beïnvloeden, kunnen we nieuwe manieren vinden om kanker te behandelen of zelfs te voorkomen.

De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Cancer Cell. Meer onderzoek is nodig om te kijken of deze aanpak ook werkt bij mensen met borstkanker. De wetenschappers willen onder andere onderzoeken bij welke vormen van borstkanker het medicijn het meest effectief zou kunnen zijn, en of gecombineerd kan worden met bestaande immuuntherapie.

Het onderzoek werd gefinancierd door KWF kankerbestrijding en Oncode Instituut.