TIL therapie melanoom

TIL-therapie is een nieuwe geavanceerde en persoonlijke behandeling voor mensen met een uitgezaaid melanoom, die niet geopereerd kunnen worden en bij wie een eerdere behandeling met immunotherapie niet is aangeslagen.

Wat is TIL therapie?

De TIL-therapie is een vorm van cellulaire immuuntherapie: een behandeling gericht op het versterken van de eigen afweerreactie.

TIL staat voor ‘tumorinfiltrerende lymfocyten’. T-lymfocyten zijn witte bloedcellen die belangrijk zijn voor de afweer, de zogenoemde T-cellen. Deze worden uit een uitzaaiing van een melanoompatiënt gehaald en in een laboratorium opgekweekt tot grote aantallen.

Zo ontstaat een persoonlijk geneesmiddel met miljarden T-cellen die de kankercellen kunnen opruimen. Hierdoor kan de kanker afnemen of zelfs verdwijnen. De patiënt krijgt het geneesmiddel via een infuus toegediend, in combinatie met onder andere chemotherapie. De verwachting is dat 50 patiënten per jaar voor een TIL-behandeling in aanmerking komen.

→ TIL therapie voor patiënten met uitgezaaid melanoom
→ De TIL behandeling wordt vergoed via het basispakket
→ Bespreek eventuele deelname altijd met uw behandelend arts

 

TIL therapie studie 

In de reeds afgeronde TIL studie (fase III-onderzoek) werd de nieuwe behandeling voor patiënten met vergevorderde/uitgezaaide vorm van huidkanker (melanoom) onderzocht. Uit de resultaten van onderzoek naar de effectiviteit van TIL-therapie concludeert het Zorginstituut dat TIL-therapie bewezen effectieve zorg is en uit het basispakket vergoed kan worden. In het onderzoek is TIL-therapie vergeleken met de immuuntherapie ipilimumab. Dat is een van de standaardbehandelingen voor patiënten met een uitgezaaid melanoom die niet geopereerd kunnen worden en bij wie een eerdere behandeling niet is aangeslagen.

Celtherapie NKI Stil

Hoe werkt TIL therapie?

Bekijk hier de animatie waarbij de TIL therapie wordt uitgelegd.

Wat houdt de TIL-therapie in?

Voor wie?

Patiënten met een vergevorderd/uitgezaaid melanoom kunnen meedoen aan deze studie. Hierbij moeten de patiënten meerdere uitzaaiingen hebben waarvan er één minimaal een doorsnede heeft van twee à drie centimeter en met een operatie verwijderd kan worden. Dit tumorweefsel wordt gebruikt om hieruit de afweercellen (TIL) te groeien. Daarnaast mogen patiënten niet meer dan één systemische anti-melanoombehandeling gehad hebben en moeten patiënten in voldoende algemene lichamelijke conditie zijn.

Wat zijn de verwachte uitkomsten ?

Voor de TIL behandeling laten kleine onderzoeken (fase I/II-studies) zowel nationaal als internationaal zien dat de behandeling bij ongeveer 40-50% van de patiënten goed aanslaat, waarbij bij rond de 10% van de patiënten de ziekte totaal verdwijnt (complete remissie). Voor deze patiënten is de prognose dan ook zeer goed. De gepubliceerde resultaten van deze fase I/II-studies zijn te vinden in onder andere de volgende wetenschappelijke artikelen:

Ipilimumab wordt sinds 2011 in Nederland gegeven. Uit grote onderzoeken blijkt dat ongeveer 10-15% van de patiënten hier een goede reactie op heeft, die dan ook langdurig kan aanhouden.

De gepubliceerde resultaten zijn te vinden in onder andere de volgende wetenschappelijke artikelen

De M14TIL - studie (Melanoom) opzet

Uit de resultaten van onderzoek naar de effectiviteit van TIL-therapie concludeert het Zorginstituut dat TIL-therapie bewezen effectieve zorg is en uit het basispakket vergoed kan worden. In het onderzoek is TIL-therapie vergeleken met de immuuntherapie ipilimumab. Dat is een van de standaardbehandelingen voor patiënten met een uitgezaaid melanoom die niet geopereerd kunnen worden en bij wie een eerdere behandeling niet is aangeslagen. De effectiviteit van TIL-therapie is minstens net zo goed als die van ipilimumab. Beide behandelingen remmen de ziekte af. TIL-therapie heeft hierbij wel betere resultaten dan ipilimumab, maar ook meer ernstige bijwerkingen. Daarnaast is er volgens het Zorginstituut nog onvoldoende bewijs dat melanoompatiënten met TIL-therapie op termijn langer overleven dan met ipilimumab.

Een compleet overzicht van de studie en de officiële documenten zijn te vinden op de website van kanker.nl.

De behandelingen

TIL behandeling

De TIL behandeling bestaat uit vier toedieningen die om de drie weken worden gegeven. De toediening vindt plaats via een infuus op de dagbehandeling; de toediening duurt 60 minuten.

TIL-behandeling

De TIL behandeling bestaat uit een aantal stappen, weergegeven in de onderstaande tabel:

Het groeien van de TILs (de afweercellen die de eigen afweer versterken)

Het groeien van de TILs is een zeer nauwkeurig proces en vindt daarom plaats in een speciaal laboratorium, de BioTherspeutics unit van de apotheek of Sanquin. Vanuit de operatiekamer wordt het tumorweefsel direct naar deze faciliteit gebracht. Hier worden de afweercellen vanuit het tumorweefsel geïsoleerd en klaargemaakt om in ongeveer 5 weken uit te groeien tot miljarden T cellen, die dan via een infuus teruggegeven zullen worden aan de patiënt tijdens een ziekenhuisopname.

Het proces en groeien van T cellen (de afweercellen) worden in deze video kort toegelicht.

 

FAQ

Wordt de TIL behandeling in meerdere ziekenhuizen in Nederland gegeven?

Nee, momenteel wordt de TIL behandeling alleen in het Antoni van Leeuwenhoek gegeven vanwege de specifieke apparatuur en kennis die voor deze behandeling benodigd is. In het Antoni van Leeuwenhoek hebben we sinds 2010 een speciaal laboratorium en een gespecialiseerd team dat de TILs kan produceren. Daarnaast is sinds 2014 ook een team van Sanquin locatie Amsterdam West opgeleid en gecertificeerd voor het produceren van TILs. 

Wordt deze behandeling vergoed?

Ja, de TIL behandeling wordt vergoed vanuit het basispakket. 

Is deelname aan deze studie veilig?

Ja, maar de behandeling kan bijwerkingen veroorzaken. De TIL behandeling bestaat uit meerdere stappen, waarbij elk van die stappen kan zorgen voor andere bijwerkingen. Bij de chemotherapie voorafgaand aan de TIL teruggave komen onder andere misselijkheid, verminderde weerstand en haaruitval voor. Tijdens en vlak na het infuus met de TIL cellen komen rillerigheid en kortademigheid wel eens voor. De behandeling met de groeifactor IL-2 als laatste stap, kan soortgelijke bijwerkingen veroorzaken, maar ook diarree, koorts, huidreacties, misselijkheid en verminderde functie van de nieren. Tot op heden bleken de meeste bijwerkingen reversibel (gaan weer over).

Is er voldoende ervaring met deze nieuwe behandeling (TIL)?

Het is natuurlijk een nieuwe behandeling, echter zijn er tot op heden meer dan 600 melanoompatiënten wereldwijd behandeld met de TIL-behandeling. In het Antoni van Leeuwenhoek wordt de behandeling al sinds 2011 gegeven, waardoor met een vast team veel ervaring is opgedaan met zowel het groeien van de TILs als met de verschillende bijwerkingen die kunnen voorkomen na de TIL-teruggave en IL-2 groeifactor behandeling.

Extra informatie

Hier vindt u informatieve video's over de TIL-therapie en het team dat deze behandeling coördineert.

Ervaring van een patiënt

Uitleg over het opkweken van cellen

Succes van TIL-behandeling

Nadelen van TIL-behandeling

Toekomst van TIL

Meer informatie

Voor meer informatie over deze studie kunt u terecht bij uw behandelend arts.

Behandeling coördinatie

De coördinatie van de TIL therapie wordt verricht door onderstaande personen: