Strottenhoofdkanker: Visualiseren van spieractivatie met MRI

De operatie waarbij het volledige strottenhoofd wordt verwijderd is ingrijpend. Veel patiënten hebben na de operatie onder andere moeite met slikken. Op dit moment bestaat er nog geen afgestemde therapie voor slikklachten bij deze patiënten. Dit komt omdat we nog niet weten wat slikoefeningen doen met de spieren in het keelgebied na zo’n ingrijpende operatie. Op dit moment worden standaard slikoefeningen gegeven, terwijl we niet weten of deze oefeningen ook geschikt en effectief zijn bij patiënten zonder strottenhoofd. Naast standaard slikoefeningen bestaat ook de optie om de slikspieren te oefenen met een trainingsapparaat. Dit kan met de Swallow Exercise Aid (SEA). De SEA is een trainingsapparaat om slikspieren sterker te maken. De afgelopen jaren hebben verschillende onderzoeken laten zien dat patiënten met slikproblemen hier baat bij hebben. Om erachter te komen of de standaard slikoefeningen met en zonder weerstand nuttig zijn voor deze specifieke patiënten, is het belangrijk om in kaart te brengen welke spieren deze oefeningen precies trainen. We hebben deze informatie nodig om het trainingsprogramma voor slikproblemen na volledige strottenhoofdverwijdering te verbeteren. Door middel van MRI-onderzoek kunnen we in kaart brengen welke spieren precies worden geactiveerd door slikoefeningen, zonder dat het belastend voor u is. De SEA is van plastic en is goedgekeurd om te gebruiken in de MRI.

Doel onderzoek
Het doel van dit onderzoek is uitzoeken welke spieren binnen het hoofdhalsgebied geactiveerd worden tijdens het uitvoeren van slikoefeningen met en zonder de slikkracht trainingsapparaat (de SEA) bij patiënten waarbij het volledige strottenhoofd is verwijderd.

Duur van de studie
4 maanden

Wordt er geloot?
Nee. Bij dit onderzoek speelt loting geen rol.

Voorwaarden
De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:

  • 18 jaar of ouder;
  • Totale laryngectomie ondergaan;
  • Minimaal zes maanden na totale laryngectomie;
  • Minimaal zes maanden na post-operatieve (C)RT.

De arts beoordeelt aan de hand van de medische gegevens of patiënten daadwerkelijk voor dit onderzoek in aanmerking komen.

Mogelijke bijwerkingen van het onderzoek naar deze nieuwe behandeling
Het trainen met de SEA kan zorgen voor spierpijn of een vermoeid gevoel in de keel. 

Behandeling wordt gestopt als

  • De behandelend arts vindt dat de nadelige gevolgen van bijwerkingen voor de patiënt groter zijn dan de mogelijke voordelen;
  • De patiënt zelf besluit te stoppen.

Extra belasting
Deelname aan deze studie kost u tijd. U zult twee keer naar het Antoni van Leeuwenhoek moeten komen. Eén keer voor informatie en het geven van toestemming om deel te nemen aan het onderzoek (max. 30 minuten) en eenmaal voor het onderzoek inclusief de MRI scans. Dit tweede bezoek duurt in totaal 2.5 uur. U wordt gevraagd om tijdens het onderzoek zes verschillende oefeningen uit te voeren. Deze oefeningen hoeft u alleen in het ziekenhuis uit te voeren. U hoeft ze dus niet thuis te oefenen. Vooraf aan de oefening en direct na de oefening worden MRI-scans gemaakt. Daarna volgt een pauze. In totaal zal u 1.5u in de MRI liggen, met pauzes van steeds 10 minuten waarbij u uit de MRI bent.

Deelnemende ziekenhuizen
Antoni van Leeuwenhoek

Onderzoeksgegevens

Wetenschappelijke titel: T2 mapping with MRI Assessment of Muscle Activation with the Swallow Exercise Aid and Conventional Exercises after total laryngectomy: an explorative biomechanical study

Kankersoort: Larynxkanker, hypofarynxkanker, functionele totale laryngectomie.

Maximaal aantal patiënten: 6

Initiatiefnemers: M. Neijman, MSc. Dr. L. van der Molen

Onderzoekers
M. Neijman
MSc. Dr. L. van der Molen
Dr. K.E. van Sluis
Dr. R.J.J.H. van Son
Dr. M.J.A. van Alphen
Dr. M. Stuiver
Dr. L.C. ter Beek
Dr. J.J. Schneiders
Prof. Dr. M.W.M. van den Brekel

Coördinator: 
Prof. Dr. M.W.M. van den Brekel

Goedkeuring
Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO 

Vermelding in trialregister:

Meer informatie

Nederlandse titel 
MRI-onderzoek naar spieractivatie door slikoefeningen uit te voeren met en zonder de Swallow Exercise Aid bij totaal gelaryngectomeerde patiënten