Mammaprint

In 2002 maakten onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek, waaronder professor René Bernards, bekend dat op basis van een genetische test te voorspellen is of vrouwen die zijn geopereerd aan borstkanker baat hebben bij een vervolgbehandeling met een chemokuur. Deze test is vervolgens door het bedrijf Agendia, een spin-off van het Antoni van Leeuwenhoek, van een prototype doorontwikkeld tot een product dat wereldwijd gebruikt kan worden ten behoeve van patiënten. Het Antoni van Leeuwenhoek gaf Agendia rechten om de vinding commercieel toe te passen. Hoewel het Antoni van Leeuwenhoek nog geen geld heeft verdiend aan deze test zullen dergelijke inkomsten, mochten deze in de toekomst wel ontstaan, geheel worden aangewend om nieuw onderzoek mogelijk te maken of anderszins patiënten te helpen. 

Toepasbaar maken voor patiënten
Bernards vond het in 2003 zo belangrijk om de Mammaprint verder te kunnen ontwikkelen, gezien de waarde voor patiënten van deze vinding, dat hij besloot hiervoor een apart bedrijf op te richten en investeerders te zoeken. Het bleek namelijk niet mogelijk om gevestigde bedrijven te overtuigen van het nut van het ontwikkelen van wat later de Mammaprint zou worden. Bernards is daarom voor een deel van zijn tijd uit dienst gegaan bij het Antoni van Leeuwenhoek en in dienst getreden bij Agendia. Zijn drijfveer was zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid als onderzoeker om er alles aan te doen vindingen toepasbaar te maken voor een grote groep patiënten (from bench to bedside).    

Productontwikkeling
Wetenschappelijk onderzoek doen is echter iets heel anders dan productontwikkeling. Daarvoor zijn productontwikkelaars en investeerders (geld; in dit geval tot nu toe meer dan 100 miljoen euro) nodig. Voor de productontwikkeling is speciale kennis nodig, maar ook de betrokkenheid van de specifieke onderzoeker (in dit geval professor René Bernards), om de Mammaprint snel bij de patiënt te krijgen. 

Mindact studie
Na de ontwikkeling van de Mammaprint, startte in 2007 een langlopend, zeer grootschalig onderzoek naar het nut en de veiligheid van de Mammaprint.Deze zogenoemde Mindact-studie werd uitgevoerd onder auspiciën van de Europese Organisatie Onderzoek (Research) en Behandeling (Treatment) van Kanker (EORTC) door onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek en onderzoekers van ruim 100 andere kankerinstituten in Europa. De uitkomsten van dit onderzoek werden in het voorjaar van 2016 gepubliceerd in The New England Journal of Medicine, daarin werd de betrouwbaarheid van de Mammaprint bevestigd.  

Rol Bernards bij Agendia
Agendia heeft de principes van de test verder ontwikkeld tot een product; de Mammaprint. Agendia verkoopt dat product vervolgens. Bernards richtte met enkele anderen Agendia op in 2003, en is een dag per dag week in dienst bij Agendia als wetenschappelijk directeur. In deze functie is hij verantwoordelijk voor het ontwikkelen en toepassen van nieuwe technologie en het vinden van de daarbij passende samenwerkingspartners. 
Bernards is aandeelhouder van een klein deel van de aandelen in Agendia, namelijk 0,12%. Het Antoni van Leeuwenhoek heeft 0,04% van de aandelen Agendia ter compensatie voor het verlenen van de rechten op het maken van de Mammaprint. Sinds de oprichting van Agendia is er tot op heden geen financiële winst geboekt. Mocht dit in de toekomst wel zo zijn, dan vloeit dit direct terug in het wetenschappelijk onderzoek van het Antoni van Leeuwenhoek.

Bernards is transparant over zijn belangen in Agendia. Hij is geen arts en schrijft dus ook geen Mammaprints voor. Hij is een gedreven wetenschapper die alles op alles zet om ervoor te zorgen dat belangrijke vindingen die hij doet zo snel als mogelijk nut kunnen hebben voor patiënten. Zonder inmenging van productontwikkelaars en investeerders is dit niet mogelijk.