Internist-oncoloog Christian Blank hoogleraar in Leiden

Immuuntherapie voor melanoompatiënten kan veel meer op het individu worden afgestemd, meent internist Christian Blank. Daarnaast onderzoekt Blank welk zetje het afweersysteem nodig heeft om oogmelanomen aan te vallen. Blank is benoemd tot Leidse bijzonder hoogleraar Interne Geneeskunde, in het bijzonder klinisch onderzoek van immunotherapie van kanker. De leerstoel is ingesteld door het Nederlands Kanker Instituut.

Blank doet al jaren onderzoek naar checkpoint-remmers als therapie voor bepaalde tumoren. Hij probeert deze remmers zo vroeg mogelijk in het ziekteproces als behandeling in te zetten. “Onze afweercellen kunnen sommige tumorcellen herkennen en opruimen. Maar ze bevatten ook allerlei kleine schakelaars op hun oppervlak waarmee hun activiteit door andere cellen gestuurd kan worden. Tumorcellen zetten afweercellen graag ‘uit’ via die schakelaars. Dan kunnen ze zelf ongestoord verder groeien.”

Perfecte muziek

“Met het toedienen van deze checkpoint-remmers blokkeren we bijvoorbeeld schakelaars die een stopsignaal geven aan de afweercel. Hierdoor blijven ze dus actief en kunnen ze de tumor wél aanvallen.” Er zijn zo’n 20 tot 30 middelen in ontwikkeling die allemaal een ander stopsignaal vanuit de tumorcellen kunnen blokkeren. Deze vorm van immuuntherapie werkt erg goed voor huidmelanomen, maar oogmelanomen reageren hier heel slecht op.

Blank gaat onderzoeken welke combinatie van remmers werkt bij oogmelanomen. “Je voelt je als het ware de dirigent van een orkest. We willen uitzoeken welk signaal we op welk moment moeten geven om het orkest de perfecte muziek te laten spelen. In dit geval is dat een krachtige reactie tegen de tumor.”