Immuuntherapie voor het eerst bewezen succesvol bij niet uitgezaaide darmkanker

In studieverband kregen tot nu toe veertien patiënten met niet uitgezaaide darmkanker kortdurend immuuntherapie tijdens de wachttijd tot aan de operatie. Het Antoni van Leeuwenhoek wil onderzoeken wat het effect is van immuuntherapie in tumoren die niet uitgezaaid zijn, omdat het aannemelijk lijkt dat hoe eerder immuuntherapie wordt gegeven, hoe groter de kans is dat het werkt. Tot nu toe zijn alle studies bij darmkanker gedaan bij patiënten met uitzaaiingen.

Dr. Myriam Chalabi is internist-oncoloog op het gebied van maag-lever-darm tumoren bij het Antoni van Leeuwenhoek en leidt deze NICHE-studie. 'Uit een tussenevaluatie van deze studie blijkt dat bij alle zeven patiënten met microsatelliet instabiele darmkankers, wat bij 15% van de vroege darmkankers voorkomt, na vier weken de darmtumoren (nagenoeg) helemaal verdwenen waren. Dit is een zeer hoopvol eerste resultaat en dit is nooit eerder getoond.  De volgende stap is om dit bij een veel grotere groep patiënten te testen.

Bij patiënten met de vaker voorkomende vorm van darmkanker lijken ook gunstige veranderingen in de tumor te zijn na immuuntherapie, maar meer onderzoek is nodig om te begrijpen wat dit op de lange termijn voor deze patiënten betekent.

In deze studie wordt een combinatie van twee soorten immuuntherapie onderzocht, namelijk ipilimumab (anti-CTLA4) en nivolumab (anti-PD1). Zowel ipilimumab als nivolumab zijn in Nederland geregistreerd voor de behandeling van patiënten met een melanoom, maar niet voor darmkanker. Het doel van dit onderzoek is om vast te stellen in hoeverre darmkankers die nog niet uitgezaaid zijn, op deze combinatiebehandeling zullen reageren, en of de onderzochte medicatie effect heeft op het afweersysteem. Daarnaast wordt onderzocht of de kans dat darmkankers reageren groter wordt als celecoxib, een ontstekingsremmer en pijnstiller, aan de behandeling wordt toegevoegd. Dit effect zal worden beoordeeld aan de hand van vergelijking van weefsel- en bloedonderzoek voor en na behandeling.

Studie is nog open

De studie geeft veel informatie over darmkanker en immuuntherapie, met mogelijk ook ontdekking van manieren om meer soorten darmkankers gevoelig te maken voor immuuntherapie. De studie is open en patiënten kunnen nog deelnemen. Patiënten die willen weten of ze mee kunnen doen aan de studie, kunnen het beste hun behandelend arts contact laten opnemen met het Antoni van Leeuwenhoek.