en
English
‘Verlaag leeftijdsgrens bevolkingsonderzoek darmkanker naar 50 jaar’
12 dec. 2019 12:18
De Maag Lever Darm Stichting, artsen en patiënten willen dat het bevolkingsonderzoek darmkanker voortaan wordt uitgevoerd vanaf 50 jaar. Als er één iemand is die aan den lijve heeft ondervonden hoe belangrijk dat kan zijn, is het Wolter Klinkert. Een tumor groeide bij hem op zijn vijftigste door zijn darmwand heen.
Volgens Monique van Leerdam, Maag-Darm-Leverarts van het Antoni van Leeuwenhoek, zou het verlagen van de leeftijd van 55 naar 50 jaar eraan bij kunnen dragen dat in die leeftijdsgroep zo’n 750 à 1000 mensen worden opgespoord die darmkanker hebben. ,,Wat je ziet is dat er bij die groep veel vroege tumoren worden gevonden en de ziekte in dat stadium nog veel beter te behandelen is, waardoor die groep betere overlevingskansen heeft’’, verklaart de arts. ,,Verder verwachten we dat bij zo’n 4500 tot 5000 mensen een voorloper van kanker wordt ontdekt. Dat kunnen poliepen zijn waarvan de kans groot is dat je darmkanker krijgt. Doordat je die poliepen al weghaalt, zul je zien dat darmkanker ook minder vaak voor zal komen.’’
Leeftijdsgrens
Een Europese richtlijn schrijft voor dat een bevolkingsonderzoek zou moeten starten vanaf 50-jarige leeftijd. Volgens hoogleraar Ernst Kuipers, die ook bestuursvoorzitter is van het Erasmus MC is bij de invoering van het bevolkingsonderzoek in Nederland van de Europese richtlijn afgeweken, omdat er te weinig plek was voor zoveel darmkijkonderzoeken. ,,Doordat er extra artsen en verpleegkundigen zijn opgeleid kunnen we deze extra onderzoeken nu echter goed aan’’, betoogt hij. ,,Alle reden om nu de leeftijdsgrens te verlagen.’’
Hij krijgt bijval van hoogleraar Evelien Dekker, verbonden aan het Amsterdam UMC: ,,We weten dat de gezondheidswinst er ook voor de leeftijdsgroep 50 tot 55 jaar zal zijn. Uitbreiding is dus mogelijk én wenselijk.’’
Diagnose darmkanker
In 2018 kreeg de Amstelveense Wolter Klinkert - net als 14.000 andere Nederlanders dat jaar - de diagnose darmkanker. In Nederlandse spreekkamers klinkt die diagnose veertig keer per dag. Dat jaar overleden er 5038 mensen aan die ziekte: dat zijn veertien doden per dag.
De nu 51-jarige account director bij Talpa kan zijn verhaal gelukkig nog wél navertellen. ,,Vorig jaar augustus kreeg ik ineens bloed bij mijn ontlasting. Ik was toen net een paar maanden vijftig. Normaal ben ik zo van: ach dat gaat wel over, maar nu ben ik er meteen mee naar de huisarts gegaan. Een week later heb ik een inwendig onderzoek gehad en toen is er een darmtumor van twee centimeter geconstateerd.’’
Als geen ander realiseert de Amstelvener zich dus dat je ook vóór je 55ste darmkanker kunt krijgen. In Nederland is in 2014 het bevolkingsonderzoek darmkanker ingevoerd. Sinds die tijd worden alle Nederlanders tussen de 55 en 74 jaar door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) uitgenodigd om deel te nemen. Maar bij Wolter Klinkert plofte er dus nog geen uitnodigingsbrief op de deurmat.
Het bevolkingsonderzoek bestaat uit een ontlastingstest. Worden in die test sporen van bloed gevonden, dan wordt de deelnemer doorgestuurd voor een darmkijkonderzoek (coloscopie). Het RIVM verwacht dat met het grootschalige bevolkingsonderzoek op termijn één op de drie sterfgevallen van darmkanker kan worden voorkomen. ,,Bij mij dachten ze ook dat het helemaal mis was’’, blikt Wolter terug. ,,Ik zou uitzaaiingen hebben op mijn longen, lever en noem maar op. Gelukkig bleek uit verder onderzoek dat op die plekken eigen lichaamsweefsel te zien was en tóch geen kanker.’’
Leeftijdsgrens verlagen
Uit een nieuwe peiling van de Maag Lever Darm Stichting blijkt dat 80 procent van de Nederlanders het een goed idee vindt dat de leeftijdsgrens wordt verlaagd naar 50 jaar. De stichting wil dat de Gezondheidsraad, het adviesorgaan van de minister, versneld aangeeft of het bevolkingsonderzoek kan worden uitgebreid. Bernique Tool, directeur van de Maag Lever Darm Stichting: ,,Met dit bevolkingsonderzoek zijn duizenden gevallen van darmkanker opgespoord en is er veel onnodig leed voorkomen.’’ Volgens haar kunnen we vijf jaar na de invoering van het ‘goed lopende bevolkingsonderzoek’ spreken van ‘een groot succes’. ,,De tijd is nu rijp om de leeftijdsgrens te verlagen naar 50 jaar. Iedere persoon bij wie we er op tijd bij kunnen zijn telt.’’
Door het verlagen van de leeftijd voor het bevolkingsonderzoek zou de inmiddels weer schoon verklaarde Wolter er mogelijk ook eerder bij zijn geweest. ,,Nu is een derde van mijn dikke darm verwijderd, omdat die tumor door mijn darmwand groeide. Daarom zijn ook mijn lymfeklieren weggehaald en heb ik preventief chemo gehad. Ik ben in de veronderstelling geweest dat ik misschien nog maar een jaar te leven had. Die impact was enorm.’’
